Là mắt xích quan trọng nhất trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu, ASML Holding NV đang đối mặt với bài toán bảo vệ bí mật công nghệ và tình trạng “đi không đành, ở không xong” tại thị trường Trung Quốc.
Trong vòng 10 năm, Trung Quốc từ một nơi chưa được khai phá, trở thành thị trường lớn thứ 3 của c&
ocirc;ng ty sản xuất c&
ocirc;ng cụ đúc chip quan trọng hàng đầu trong chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu hiện tại.
Theo c&
ocirc;ng ty nghiên cứu Gartner Inc, ASML đang là đầu mối rất quan trọng với ngành c&
ocirc;ng nghiệp chip, khi kiểm soát hơn 90% thị trường máy in bản thạch tia cực tím (EUV) trị giá 17,1 tỷ USD toàn cầu. Việc c&
ocirc;ng ty gần như độc quyền với các hệ thống EUV
tiên tiến khiến nó trở thành bánh răng quan trọng trong ngành và là mục
tiêu của các âm mưu gián điệp c&
ocirc;ng nghệ.
Trong bối cảnh Mỹ cùng các đồng minh đang gia tăng sức ép ngăn cản Trung Quốc tiếp cận c&
ocirc;ng nghệ bán dẫn, việc 1 cựu nhân viên đánh cắp th&
ocirc;ng tin kỹ thuật độc quyền của ASML có thể gây ra sự kiểm soát chặt chẽ hơn với những l&
ocirc; hàng xuất khẩu của c&
ocirc;ng ty này.
Hồi chu&
ocirc;ng cảnh báo
Năm ngoái, ASML cáo buộc Dongfang Jingyuan Electron Ltd - DJEL(trụ sở tại Bắc Kinh), đánh cắp bí mật thương mại. Trước đó, năm 2018, c&
ocirc;ng ty Hà Lan cũng đã kiện một số nhân viên cũ vì tội âm mưu đánh cắp tài sản sở hữu trí tuệ và gửi tới một c&
ocirc;ng ty ở California và một c&
ocirc;ng ty khác có liên quan tới Dongfang ở Trung Quốc.
Hồ sơ tại toà cho thấy, một kỹ sư đã đánh cắp 2 triệu dòng mã nguồn của phần mềm quan trọng trong thiết bị ASML và chuy?
?n các phần mã đó cho nhân vi&ecir
c;n DJEL và c&
ocirc;ng ty Mỹ nói trên. Ảnh: Trụ sở c&
ocirc;ng ty DJEL tại Bắc Kinh
Theo Bloomberg, vụ đánh cắp dữ liệu mới nhất được tiết lộ trong báo cáo thường niên của ASML xảy ra trong kho lưu trữ kỹ thuật, gồm các chi tiết quan trọng của các hệ thống thiết yếu trong sản xuất một số loại vi xử lý hiện đại nhất thế giới. Những dữ liệu bị đánh cắp liên quan đến phần mềm chứ kh&
ocirc;ng phải phần cứng, đã được thực hiện trong vài tháng qua.
Nguy cơ hiện hữu là việc Bắc Kinh lấy được c&
ocirc;ng nghệ đúc chip phức tạp và quan trọng của ASML. Nếu sở hữu c&
ocirc;ng nghệ độc quyền của c&
ocirc;ng ty Hà Lan, Bắc Kinh hoàn toàn có thể đẩy nhanh quá trình tự chủ và thoát ly hoàn toàn khỏi c&
ocirc;ng nghệ bán dẫn phương Tây.
Bên cạnh đó, những lo ngại về việc các biện pháp kiểm soát xuất khẩu do Mỹ áp đặt, với sự đồng thuận gần đây của Hà Lan và Nhật Bản, có thể phản tác dụng, kh&
ocirc;ng phải là kh&
ocirc;ng có cơ sở.
“Nế
u họ kh&
ocirc;ng có được những chiếc máy đó, họ sẽ tự phát triển sản phẩm riêng”, CEO Wennink cho hay. “Điều đó sẽ mất thời gian, nhưng rồi cuối cùng họ cũng đạt được”.
“Đi kh&
ocirc;ng đành, ở kh&
ocirc;ng xong”
C&
ocirc;ng ty Hà Lan dường như vẫn đang muốn bảo vệ thị trường màu mỡ này, khi cho rằng mình kh&
ocirc;ng phải là nạn nhân của một vụ gián điệp c&
ocirc;ng nghệ, mà chỉ đơn thuần là một kỹ sư tham lam “vi phạm pháp luật để trục lợi cá nhân”.
“Vấn đề của ASML nằm ở việc họ cần bảo vệ các c&
ocirc;ng nghệ
tiên tiến đang sở hữu. Thế nhưng, Trung Quốc là một thị trường béo bở. Nếu bạn kh&
ocirc;ng ở đó thì sẽ có người khác nhảy vào”, David Criekemans, giáo sư quan hệ quốc tế tại Đại học Antwerp phân tích.
ASML hiện đang có 1.500 nhân viên tại Đại lục, và có các chuyên gia người Trung Quốc làm việc tại trụ sở chính ở Veldhoven.
Kể từ năm 2013, những l&
ocirc; máy móc đầu
tiên của ASML tới Trung Quốc, đánh dấu sự bùng nổ tại thị trường này. Cùng với xu hướng toàn cầu hoá mạnh mẽ, giá cổ phiếu c&
ocirc;ng ty đã tăng gấp 10 lần để trở thành c&
ocirc;ng ty có giá trị nhất châu Âu.
Cũng trong giai đoạn này, Trung Quốc bắt đầu rót vốn lớn cho ngành c&
ocirc;ng nghiệp bán dẫn bằng cách thành lập quỹ huy động khoảng 45 tỷ USD hỗ trợ cho các c&
ocirc;ng ty. Để tranh thủ nguồn tài nguyên trên, CEO Peter Wennink đầu tư vào phát triển phần mềm ở Thẩm Quyến, sản xuất hệ thống giám sát ở Bắc Kinh và đặt trụ sở khu vực ở Hồng K&
ocirc;ng.
“Wennink kh&
ocirc;ng hài lòng với những lệnh hạn chế xuất khẩu”, Alexander Peterc, chuyên gia phân tích tại Societe Generale cho biết. “Tất cả những gì &
ocirc;ng ấy muốn là có thêm nhiều khách hàng mua bộ c&
ocirc;ng cụ đúc chip, nhất là khi c&
ocirc;ng ty đã đầu tư vào kênh phân phối và bán hàng tại một thị trường như Trung Quốc".
Phản ứng của Mỹ
Vụ việc mới nhất đã gióng lên hồi chu&
ocirc;ng cảnh báo với Washington. Trợ lý Bộ trưởng Thương mại phụ trách quản lý xuất khẩu, Thea Kendler cho biết, Mỹ “quan ngại sâu sắc” về các cáo buộc. Căng thẳng Mỹ - Trung đến nay vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt sau khi một khinh khí cầu do thám của Bắc Kinh bị bắn hạ trong kh&
ocirc;ng phận Mỹ.
Theo Criekemans, giáo sư quan hệ quốc tế tại ĐH Antwep, Hà Lan gần như sẽ phải đối mặt với áp lực hơn nữa từ phía Washington trong việc thắt chặt hạn chế với ASML. Ảnh: Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte (trái) trong một cuộc gặp với Tổng thống Mỹ J. Biden (phải)
Trong khi đó, chính phủ Hà Lan đã đạt thoả thuận với Mỹ nhằm hạn chế xuất khẩu c&
ocirc;ng nghệ sang Trung Quốc. Theo đó, quốc gia sở tại của ASML sẽ kh&
ocirc;ng cho c&
ocirc;ng ty này bán ít nhất một vài loại máy in bản thạch nhúng, loại thiết bị
tiên tiến nhất trong dây chuyền EUV cho Bắc Kinh.
“Thật đáng lo ngại khi một c&
ocirc;ng ty có quy m&
ocirc; và danh tiếng như vậy trở thành nạn nhân của hoạt động gián điệp kinh tế”, Liesje Schreinemacher, Bộ trưởng Thương mại Hà Lan cho biết. “Điều này một lần nữa cho thấy tầm quan trọng của việc bảo vệ những c&
ocirc;ng nghệ chất lượng cao tại Hà Lan”.
Tháng 10 năm ngoái, Mỹ đã c&
ocirc;ng bố các hạn chế xuất khẩu nhằm vào lĩnh vực sản xuất bán dẫn
tiên tiến của Trung Quốc. Áp lực này đã góp phần khiến Trung Quốc phải tạm dừng các khoản đầu tư lớn nhằm xây dựng ngành c&
ocirc;ng nghiệp chip của mình. Thay vào đó, Bắc Kinh đang tìm kiếm những cách thức thay thế để hỗ trợ cho những nhà sản xuất chip trong nước, chẳng hạn như hạ giá thành vật liệu bán dẫn.
Giới phân tích nhận định, các thiệt hại của ASML có thể được giới hạn kh&
ocirc;ng quá 4% tổng doanh thu. Bản thân Wennink cũng khẳng định việc hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ kh&
ocirc;ng ảnh hưởng mục
tiêu tăng gấp đ&
ocirc;i doanh số bán hàng c&
ocirc;ng ty vào năm 2025.
Một chiếc máy ASML có kích cỡ bằng chiếc xe bus trị giá khoảng 170 triệu USD. Nếu nó kh&
ocirc;ng được bán tại Trung Quốc, sẽ có những người mua sẵn sàng chi tiền, đặc biệt trong bối cảnh Mỹ và châu Âu đều đang tìm cách đưa những cấu thành quan trọng về trong nội địa, đảo ngược một số khía cạnh của toàn cầu hoá.
(Theo Bloomberg)
'Bộ Tứ' bán dẫn sẽ có hệ thống cảnh báo cung ứng riêng
Liên minh bán dẫn do Mỹ dẫn đầu, gồm Nhật Bản, Hàn Quốc và vùng lãnh thổ Đài Loan sẽ thiết lập hệ thống cảnh báo sớm nhằm ngăn chặn đứt gãy cung ứng phần cứng c&
ocirc;ng nghệ có thể xảy ra.
C&
ocirc;ng ty bán dẫn quan trọng nhất thế giới và cuộc chiến chống ăn cắp tài sản trí tuệ
Ở vị thế độc t&
ocirc;n trong lĩnh vực bán dẫn, ASML đang ghi nhận ngày càng nhiều nỗ lực đánh cắp nhằm vào c&
ocirc;ng nghệ của họ.
Mỹ tiếp tục làm khó bán dẫn Trung Quốc
Năm nay, Trung Quốc đối mặt áp lực lớn hơn trên mặt trận bán dẫn sau khi Nhật Bản và Hà Lan siết chặt kiểm soát xuất khẩu thiết bị sản xuất.
Nguồn bài viết : TP Trực Tuyến